Diabetes, ook wel suikerziekte of diabetes mellitus genoemd, is een chronische aandoening waarbij het lichaam niet meer in staat is om het suikergehalte in het bloed op peil te houden. Het bloedsuikerniveau is te hoog, gecombineerd met hypoglycemische episodes, maar ook met momenten waarin de bloedsuikerspiegel binnen normale waarden valt. Aan de hand van de oorzaak en situatie waarin de persoon zich bevindt, zijn er verschillende soorten diabetes mogelijk, zoals diabetes type 1, type 2 of zwangerschapsdiabetes.
Type 1
Diabetes type 1 werd vroeger soms ‘jeugd diabetes’ genoemd omdat het vaak al vroeg in het leven ontstaat, bij kinderen en/of jongvolwassenen. Vandaag kan deze ziekte ook voorkomen bij andere leeftijdsgroepen en wordt ze bij ouderen soms verward voor diabetes type 2. Diabetes type 1 is echter verschillend van type 2. De type 1 variant is een auto-immuunziekte waarbij het lichaam een tekort aan insuline heeft. Dit vormt een probleem voor de bloedsuikerspiegel, aangezien insuline de kritieke taak heeft het bloedsuikergehalte te controleren en ervoor zorgt dat de bloedsuiker kan worden opgenomen door alle cellen in het lichaam.
Bij Type 1-diabetes valt het immuunsysteem van het lichaam echter zelf de insuline-makende cellen aan. Deze cellen worden ‘bètacellen’ genoemd en bevinden zich in de alvleesklier. Doordat deze bètacellen worden vernield en er geen insuline meer wordt aangemaakt, kunnen de lichaamscellen geen glucose meer opnemen en stapelt de suiker in het lichaam zich op, met een verhoogde bloedsuikerspiegel tot gevolg. Deze vorm van diabetes komt minder voor dan type 2.
Type 2
Diabetes type 2, ook wel ouderdomsdiabetes genoemd omdat het veel voorkomt bij mensen van hogere leeftijd, is geen auto-immuunziekte maar eerder een aandoening als resultaat van verschillende factoren. Erfelijke factoren, overgewicht,… een samenloop van omstandigheden zorgt ervoor dat het lichaam minder insuline aanmaakt dan het nodig heeft. Er wordt echter wel nog een bepaalde hoeveelheid aangemaakt, in tegenstelling tot diabetes type 1, waarbij de insuline-productie volledig stopt.
Een tweede belangrijk kenmerk van diabetes type 2, is het feit dat er sprake is van insulineresistentie. Dit betekent dat de lichaamscellen minder gevoelig zijn voor insuline, waardoor ze dus minder worden gestimuleerd om glucose uit het bloed op te nemen. Met hetzelfde resultaat als bij type 1 tot gevolg: Het bloedsuikergehalte gaat omhoog. Het is echter niet zo dat er helemaal geen glucose meer wordt opgenomen, het gaat gewoon wat moeilijker. Diabetes type 2 is een van de meest voorkomende vormen van diabetes en komt, naast ouderen, ook steeds vaker voor bij jongere mensen.
Zwangerschapsdiabetes
Zwangerschapsdiabetes is, in tegenstelling tot diabetes type 1 en type 2, van tijdelijke aard. Deze soort van diabetes komt enkel voor tijdens de zwangerschap en stopt bij de geboorte. Deze vorm van diabetes ontstaat vaak tussen de 24ste en de 28ste zwangerschapsweek en wordt veroorzaakt door hormonale factoren, afkomstig van de placenta. Deze hormonen hebben als gevolg dat het lichaam minder gevoelig wordt aan insuline. Er is hier dus opnieuw sprake van insulineresistentie, net zoals bij diabetes type 2. Daarnaast zorgt de zwangerschap ook voor een stresstoestand in de bètacellen van de alvleesklier. Met als resultaat opnieuw een verhoogde bloedsuikerspiegel.
Niet iedereen heeft evenveel risico op het ontwikkelen van zwangerschapsdiabetes. Hieronder enkele risicofactoren:
-
Voorgeschiedenis: al eerder zwangerschapsdiabetes gehad
-
Erfelijkheid/familiaal belast: De vader, moeder, broer of zus heeft diabetes type 2
-
Een BMI groter dan 25 voor de zwangerschap
-
Eerder kinderen met een hoog geboortegewicht gehad
-
Bepaalde etnische groepen
Van zodra de bevalling gebeurd is en de placenta verwijderd is, zullen de tekenen van diabetes afnemen en de insulineresistentie zich herstellen. Er is wel een grotere kans op het ontwikkelen van diabetes type 2, voor zowel de moeder als het kind.
Wil je meer advies en informatie over diabetes? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief of bekijk onze andere blogs.
